Ultrazvuk štitne žlijezde

Ultrazvuk štitne žlijezde je efikasna dijagnostička metoda koja je od pomoći u dijagnostici raznih poremećaja u radu štitne žlijezde. Napredne ultrazvučne tehnike u snimanju štitne žlijezde nisu samo od pomoći radiologu, već su privukle hirurge i endokrinologe koji ovaj dijagnostički modalitet koriste u svakodnevnoj kliničkoj i operativnoj praksi.

 

Štitna žlijezda je endokrina žlijezda u obliku leptira, koja se nalazi u donjem dijelu prednje strane vrata. Ona ima homogenu strukturu i sastoji se od desnog i lijevog režnja i manjeg suženja koji se naziva istmus.

 

Štitna žlijezda proizvodi hormone koji se izlučuju u krv i prenose ka tkivima. Hormoni štitne žlijezde pomažu tijelu da koristi energiju, da zadrži toplotu, štite mozak, srce, mišiće i brinu se da ostali organi rade na ispravan način.

Zbog čega se radi ultrazvuk štitne žlijezde

 

Glavni hormon štitne žlijezde je tiroksin koji se označava sa T4 jer sadrži četiri atoma joda. Da bi izvršio svoje zadatke u organizmu, T4 se uklanjanjem jednog atoma joda konvertuje u trijodtironin (T3). To se uglavnom događa u jetri i određenim tkivima gdje T3 djeluje.

 

Količina T4 koju proizvodi štitna žlijezda kontroliše tireostimilišući hormon (TSH) koji se proizvodi u hipofizi (maloj žlijezdi koja je smještena na bazi mozga). Količina TSH koju hipofiza „šalje“ u krvotok zavisi od količine T4 koju hipofiza „vidi“. Ako hipofiza vidi vrlo malo T4, tada proizvodi više TSH. Kada T4 u krvotoku pređe određeni nivo, proizvodnja TSH u hipofizi se prekida.

 

 

Ukoliko iz nekog razloga dođe do disbalansa hormona i rad štitne žlijezde postaje poremećen. Kad doktor, na osnovu kliničkog pregleda i anamnestičkih podataka, posumnja na ovaj disbalans, prvo će uputiti pacijenta na laboratorijsku analizu hormona štitne žlijezde, a nakon toga i na ultrazvučni pregled.

 

Ultrazvuk štitne žlijezde se preporučuje u slučajevima:

• uvećanja štitne žlijezde (gušavosti),

• pojave palpabilnih čvorića u projekciji štitne žlijezde,

• pojave problema tokom procesa gutanja,

• pojave boli i otečenosti na prednjoj strani vrata,

• nejasnih febrilnih stanja,

• kada dolazi do naglih promjena u težini pacijenta (mršanje ili debljanje),

• dijagnosticiranja i praćenja bolesti vezanih za neispravan rad štitne žlijezde (Hašimoto tireoiditis, hipertireoza, hipotireoza)

 

Ultrazvuk štitne žlijezde se preporučuje i kao preventivni pregled kod pacijenata sa genetskom predispozicijom za pojavu bolesti štitne žlijezde.

 

Priprema pacijenta za ultrazvuk štitne žlijezde

 

Nije potrebna posebna priprema za pregled. Od pacijenta se može tražiti da skine gornji dio odjeće kako bi vrat bio oslobođen i dostupan za ultrazvučnu sondu. Pacijent se postavlja u ležeći položaj, sa blago zabačenom glavom i istaknutim vratom prema naprijed. Doktor nanosi gel koji pomaže sondi da se lakše kreće po koži prednje strane vrata. Sonda šalje ultrazvučne talase prema unutrašnjosti do štitne žlijezde, a doktor na ekranu vidi jasne slike u stvarnom vremenu.

 

 

Elastografija štitne žlijezde

Ultrazvučna elastografija se koristi kao dopunska neinvazivna tehnika koja je od pomoći u analizi čvorova štitne žlijezde. Omogućuje „virtualnu palpaciju“ čvora i daje nam informaciju o čvrstini tkiva (čvora). Tokom elastografije, dolazi do mjerenja otpora tkiva koji nam može pomoći u razlikovanju benignih od malignih promjena. Benigne promjene su mekše, za razliku od malignih koje su zbog prisutnosti kolagena i miofibroblasta abnormalno čvrste. Pregled se ne razlikuje mnogo od klasičnog ultrazvuka štitne žlijezde.

 

Punkcija štitne žlijezde